Thước ngắm trong ống nhòm (Rangefinder).

Hướng dẫn sử dụng thước đo khoảng cách trên ống nhòm.

Dịch: Hải Anh 

Thước chữ thập đo khoảng cách là gì?

Đường kẻ chữ thập (Reticle or Reticule) là các đường kẻ giao nhau hay các dây chữ thập được gắn trong thị kính của ống nhòm, kính hiển vi, thiết bị quan trắc địa văn hoặc các thiết bị quang học khác nhằm giúp lấy số liệu từ việc quan trắc, đo đạc.
Thước chữ thập đo khoảng cách tất nhiên là dùng để đo khoảng cách giữa bạn và vật đang quan sát hay cũng có thể dùng để đo chiều cao của vật đó.

Những loại thước đo khoảng cách thường được dùng trong thiết bị quang học.

Có một dạng thước đo khoảng cách dùng ánh sáng laser thường gặp ở các loại ống nhòm đi săn, ống nhòm chơi golf. Nguyên lý hoạt động của nó là dùng nguồn phát ánh sáng laser và nhận ánh sáng phản xạ từ vật được xác định trước, khoảng cách được tính nhờ vào thời gian phát-thu của chùm sáng đó.
Ưu điểm của cách đo này là cho kết quả nhanh và chính xác. Chỉ đo chính xác khi ở khoảng cách ngắn, cần phải có nguồn điện (pin) để chạy được nguồn phát và máy tính cùng với giá thành khá cao là những nhược điểm của cách đo này.

Thước đo khoảng cách thường dành cho những loại ống nhòm nào?

Thước đo khoảng cách thường có trong ống nhòm 2 mắt và 1 mắt:

1) Ống nhòm hàng hải
Nhiều loại ống nhòm hàng hải được trang bị thước đo khoảng cách. Chúng phù hợp cho quan sát ngoài biển, trên tàu cảng, du thuyền nhằm dễ dàng xác định được khoảng cách tới vật thể khác.

 Bushnell Marine 7x50

 Nikula Marine 7x50

2) Thước đo khoảng cách dành cho dân chơi golf.
Hầu hết các loại ống nhòm dùng để chơi golf đều có thước ngắm. Chúng giúp xác định khoảng cách đến lỗ golf giúp ta lựa chọn được cách đánh phù hợp nhất.

 
3) Săn bắn & Quân sự
Thước ngắm khoảng cách đôi khi cũng thấy trong các loại ống ngắm trên súng săn chúng tương đương với ống nhòm. Thước ngắm được thiết kế cho việc đi săn và quân sự giúp xác định khoảng cách đến mục tiêu. Tuy nhiên hiện nay thước ngắm bằng laser đang khá phổ biến hơn.

Celestron Cavalry 7x30

Dùng thước đo khoảng cách như thế nào?

Trên thực tế, hệ thống thước đo khoảng cách được dùng nhiều trong ống nhòm và thiết bị quan trắc địa văn. Loại thước đo khoảng cách này đơn giản và dễ sử dụng nhất. Thước bao gồm các vạch kẻ chia độ nhỏ. Và thường được gọi là thước ngắm kẻ ô Mil-Dot. Để dùng được thước ngắm này phải áp dụng công thức Mil-Dot.

Công thức Mil - Dot.
Nếu như bạn biết được chiều cao hoặc chiều dài của của vật thể thì có thể tính được khoảng cách từ bạn đến vật thể đó thông qua công thức thứ 1. Và ngược lại, nếu bạn biết được khoảng cách từ bạn đến vật thể thì có thể xác định được vật mục tiêu có chiều cao hay chiều dài phương ngang là bao nhiêu thông qua công thức thứ 2.

Để dễ hình dung ta có ví dụ như sau:
Giả sử bạn đang đi trên thuyền và nhìn qua ống nhòm có thước ngắm thấy một ngọn hải đăng. Bạn biết rằng ngọn hải đăng này cao 60 mét (vì bạn làm nó mà). Áp dụng công thức dưới:

Khoảng cách = (chiều cao vật / đơn vị phương dọc trên thước ngắm) x 1000
Khoảng cách = 60/80 * 1000
Khoảng cách đến ngọn hải đăng = 750m

Thước đo khoảng cách có làm được việc không?

Câu trả lời là có. Tuy rằng kết quả mà bạn tính chính xác hay không do độ chính xác của dữ kiện bạn thu thập được và chắc chắn sẽ không chính xác và thuận tiện như kiểu nguồn phát laser nhưng bạn có thể an tâm rằng sẽ không phải sử dụng nguồn điện và có thể đo ở khoảng cách xa mà chẳng ái ngại gì.
Vì vậy, những ống nhòm hàng hải thường có thước ngắm bởi giá thành không cao và đây cũng là giải pháp tốt nhất nhưng so với thước ngắm nguồn phát laser giá cả phải chăng hơn có thể tích hợp la bàn, phù hợp cho cuộc sống hằng ngày thì những thước đo khoảng cách truyền thống chỉ còn thấy ở ống nhòm hàng hải, đi săn, quân sự và ống ngắm súng bắn tỉa mà thôi.

Sau đây là những ống nhòm hàng hải có tích hợp thước đo khoảng cách tốt trên thị trường.

	Vanguard 7x50 Mariner	Steiner 7x30 Navigator Pro C	Bushnell 7x50 Marine
Giá (xấp xỉ):	$ 250 (£ 200)	$ 350 (£ 300)	$ 250 (£ 290)
Trọng lượng:	40ozs (1130g)	Trọng lượng: 20ozs (567g)	37ozs (1049g)
Khoảng đặt mắt:	20mm	20mm	18mm
Điểm lất nét gần nhất:	4m		10m
Trường nhìn tại 1000m	121m	112m	111m
Lớp phủ ống kính	Fully Multi-Coated	Fully Multi-Coated	Multi-Coated
Không thấm nước	Có	Có	Có